Arteriyel Kan Basıncını (Tansiyonu) Etkileyen Faktörler
Bireyin kan basıncının doğru yorumlanabilmesi, kan basıncını etkileyen
faktörlerin bilinmesine bağlıdır. Bunlar;
1. Yaş
Normal kan basıncı değeri yaşam boyu değişiklik gösterir. Yenidoğan bebekte
sistolik kan basıncı 40mmHg iken, 10 yaşında 100/65mmHg'ya, yetişkinlik döneminde
ise ortalama 120/80mmHg'ya kadar ulaşır. Ancak, yetişkin bireyin kan
basıncı değerinde bireysel farklılıklar söz konusudur. Genellikle 50 yaşına kadar
kan basıncında artış, düşük düzeylerde devam eder. Yaşlılık döneminde ise
kalbin işlevsel gücünün azalmasına bağlı olarak kan basıncı düşmeye
başlayabilir.
2. Sempatik Sinir Sisteminin Uyarılması
Anksiyete, korku, ağrı ve duygusal gerilim sempatik sinir sistemini uyarır.
Sempatik sinir sisteminin uyarılması kardiyak output ve periferik vasküler dirençte
artışa neden olarak arteriyel kan basıncını yükseltir.
3. Cinsiyet
Çocukluk döneminde cinsiyet farkının kan basıncı değerinde önemi yoktur.
Adölesan döneminden sonra ise hormonal değişikliklere bağlı olarak erkeklerin
kan basıncı değeri kadınlara göre daha yüksektir. Öte yanan kadınlar menapoz
dönemine girdikten sonra, sistolik kan basıncı değerleri aynı yaştaki erkeklere
göre daha yüksek seyreder.
4. Gün Boyunca Görülen Değişiklikler
Kan basıncı değeri gün boyunca değişiklik gösterir. Sabah erken saatlerde ve
kahvaltıdan önce kan basıncı en düşük değerdedir. Gün boyunca yavaş yavaş
yükselir ve akşamüstü değeri sabaha göre 5-10mmHg daha yüksektir.
5. Pozisyon
Yatarken kan basıncı değeri daha yüksek, otururken ya da ayakta dururken ise
daha düşüktür.
6. İlaçlar
Değişik ilaçlar doğrudan ya da dolaylı olarak kan basıncını etkiler.
Antihipertansifler ve diüretikler kan basıncını düşürürler.
Bunların yanı sıra; ırk, iklim ve çevre sıcaklığı, egzersiz, konuşma, yemek yeme,
uyku, mesanenin dolu ve gergin olması, bağırsaklarda distansiyon olması, venöz
dönüşü engelleyecek kadar sıkı giysilerin (örneğin, korseler) giyilmesi arteriyel
kan basıncını etkileyen diğer faktörlerdir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder