Nabzın Özellikleri #1
1-Nabız Hızı
Nabız hızı kalbin bir dakikadaki atım sayısıdır. Yetişkinde ortalama 60-100
arasındadır. Dakikadaki nabız hızının; 100’ün üzerine çıktığı duruma “taşikardi”,
60’ın altına düştüğü duruma ise “bradikardi” adı verilir.
Nabız Hızını Belirleyen Etkenler
• Yaş
Nabız hızı bireyler arasında farklılıklar gösterir. En önemli fark yaşa bağlı
görülür. Yeni doğanda dakikada 120-160 atım normal kabul edilirken, yetişkinde
dakikada 60-100 atım normal olarak kabul edilir.
• Cinsiyet
Nabız hızı kadınlarda erkeklere göre dakikada yaklaşık 7-8 atım daha fazla,
uzun boylu ve zayıf kişilerde kısa boylu ve şişman kişilere göre daha yavaştır.
• Hareket-Spor
Spor yaparken ya da vücudun kaslarının çok çalıştığı ağır işlerde (egzersiz
halinde) nabız hızı kısa sürede artar; ilerleyen zamanda düzenli spor yapan
kişinin kalp kası güçlenir ve dinlenme anında (yani günlük faaliyetlerinde) düzenli
spor yapmayan kişilere kıyaslandığında sporcuların nabız hızının düşük olduğu
görülür.
• Vücut Sıcaklığı
Vücut sıcaklığı yükseldiğinde nabız hızlanır. Her 1 derecelik sıcaklık artışı nabız
hızını 10 atım arttırır.
Ağrı, Endişe, Korku, Kaygı
Kalbin atım hızı, dolayısıyla nabız, Otonom Sinir Sistemi (OSS) ile kontrol edilir.
OSS, Sempatik ve Parasempatik sinir sistemi olarak ikiye ayrılır. Sempatik sinir
sisteminin uyarılması kalbin dakikadaki atım hızını arttırır. Santral Sinir Sistemini
uyaran ağrı, korku, öfke, anksiyete ve heyecan gibi durumlar nabız hızını arttırır.
• İlaç Etkileri
Parasempatik sinir sisteminin uyarılması nabız hızını azaltır. Kalp
hastalıklarında kullanılan digital grubu ilaçlar parasempatik sinir sisteminin bir dalı
olan Nervus Vagus’u uyararak nabız hızını azaltırlar (bu nedenle digoksin
verilirken hastanın nabzının sayılması ve 60’ın altında ise verilmemesi gerekir).
Atropin gibi ilaçlar nabız hızını artırır. Atropin vermeden önce de kalp hızının
değerlendirilmesi önemlidir.
• Vücut Duruşu
Yatarken, nabız hızı düşüktür. Ayakta dururken ve otururken ise nabız hızlanır.
• Diğer Etkenler
Koşmak, sindirilmesi güç şeyler yemek, heyecanlanmak, sigara- içki- çaykahve
içmek, zehirlenmek, bazı ilaçlar, kadınların aybaşı halleri ve kansızlık
taşikardiye neden olabilir. Bu çeşit taşikardi, nedenin ortadan kalkmasıyla geçer.
Ancak kalp hastalıkları, böbrek hastalıkları, kan kaybı, ateşli hastalıklar ve
zehirlenmeler de taşikardi yapar. Bu nedenle, doktora başvurmak gerekir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder