Anatomi #1 Giriş

ANATOMİYE GİRİŞ

Vücudun normal şekil ve yapısı ile vücudu oluşturan organları ve bu organlar
arasındaki fonksiyonel ilişkiyi inceleyen bilim dalıdır. Ana ve Tome denilen iki
sözcüğün birleşmesinden oluşan Anatomi, Yunanca’dır. Sözcük anlamı; kesme,
ayırmadır.
Anatomi eğitiminde esas materyal cadaverdir.
Cadaver (caro + data + vermis); “solucana verilecek et” anlamına gelir.
Anatomideki tüm tarifler, anatomik pozisyona göre yapılır.
Anatomik pozisyon; kişi ayakta ve dik, üst ekstremiteleri yanlarda, ayaklar
bitişik, avuç içleri, yüz ve gözler karşıya bakar durumdadır. Bütün anatomik tarifler,
bu pozisyondaki bir insanın vücudundan geçen hayali düzlemlerle ilişkisine göre
yapılır.


Anatomik pozisyondaki bir vücuttan geçen 3 tane hayali düzlem vardır.
1. Planum sagittale; vücuttan vertikal olarak geçen düzlemlerdir. Vücudu sağ ve
sol iki kısma ayırırlar. Vücudun tam ortasından geçerek, vücudu sağ ve sol iki eşit
yarıma ayıran düzleme planum medianum (ya da planum midsagittale) adı verilir.
2. Planum frontale (coronale); median düzleme dik düzlemlerdir. Vücudu ön ve
arka olarak iki kısma ayırırlar. Frontal kemiğe (yada sutura coronalise) paralel
oldukları için bu isimle anılırlar.
3. Planum horizontale (transversale); önceki düzlemlere dik olan bu düzlemler,
vücudu üst ve alt iki kısma ayırırlar.

Anatomi eğitiminde iki esas yöntem vardır.

Sistematik Anatomi : Vücut kısımlarını ve organları fonksiyonel yönden sistematik olarak tarif eder. Anatomi eğitiminde çok daha yararlıdır. Buna göre
vücut sistemleri:
* Integumentum sistem; deri ve eklerini (kıllar, tırnaklar) inceler.
* İskelet sistemi; kemikleri inceler.
* Artiküler sistem; eklemleri ve ilgili ligamentleri inceler.
* Musküler sistem; kasları inceler. Bazen bu sistem, iskelet sistemi ile birlikte
Muskuloskeletal sistem adı altında, bazen de Lokomotor Sistemin bir alt grubu
olarak incelenir.
* Dolaşım (Sirkülatuar) sistemi ya da Kardiyovasküler sistem; kalp ve damarları
inceler.
* Sindirim (Alimentar) sistemi; ağızdan anusa kadar bütün sindirim organlarını
ve ilgili bezleri (karaciğer, pankreas,..) inceler.
* Solunum (Respiratuar) sistemi; solunum organlarını inceler.
* Uriner sistem; böbrek, ureter, mesane gibi idrar yollarını inceler.
* Üreme (Reprodüktif, Genital) sistemi; üreme organlarını inceler. Uriner
sistemle olan yakın komşuluğundan dolayı, sık olarak Urogenital Sistem adı altında bu iki sistem birlikte incelenir.
* Sinir sistemi; beyin ve omurilik (santral sinir sistemi) ile bu yapılardan ayrılan
sinirleri (periferik sinir sistemi) inceler. Gelişimsel ve fonksiyonel olarak bu sistem
ile yakın ilişkisi olan duyu organları (görme, işitme, tat ve koku) da bu sistem içinde
incelenir.
* Endokrin sistem; hormon denilen salgıları yapan bezleri inceler.
Topografik (regional, bölgesel) Anatomi : Bir bölgedeki yapıları ve aralarındaki
ilişkileri yüzeyelden - derine doğru inceler. Buna göre vücut; toraks, abdomen,
pelvis - perine, sırt, alt ekstremite, üst ekstremite ve baş - boyun olarak bölgelere
ayrılır.